

Bestuur en financiën
Democratisch Zaanstad Algemene Beschouwingen 2018
6 november 2018
Voorzitter,
Bij deze eerste kadernota en begroting van deze bestuursperiode, meent Democratisch Zaanstad grofweg de koers van dit college te kunnen waarnemen. ‘We gaan het helemaal anders doen’ is het
credo van dit college.
Maar al in de eerste weken werden partijen uitgesloten en er werd een raadsconvenant gesloten dat niet door alle partijen wordt gedragen.
Bij de kadernota heeft Democratisch Zaanstad uw college al kritisch toegesproken over het feit dat u de bevoegdheden van de gemeenteraad wilde inperken, het is inderdaad nieuw dat een college zo
open is over een dergelijke wens. ‘We gaan het helemaal anders doen’.
Ditmaal werden onze inwoners gevraagd wat zij van het dichtgetimmerd coalitieakkoord vonden. Dat is voor inwoners niet nieuw en velen van hen kwamen om die reden ook niet opdraven, maar het inhuren van een ‘onafhankelijke journalist’ die enthousiast verslag deed van de ‘grote’ belangstelling, wel.
Wat is er dan anders ten opzichte van het vorige college? De verhouding oppositiecoalitie is nog steeds 20-19, één zetel is nog steeds voldoende voor het leveren van een wethouder, politiek wordt hier nog steeds op de man bedreven, inwoners worden nog steeds het liefst zo snel mogelijk naar de
rechtbank verwezen, brieven nog steeds regelmatig niet beantwoord, diverse pijnlijke dossiers zijn nog niet opgelost en gemeenschapsgeld wordt regelmatig niet op de juiste manier geïnvesteerd.
De in de begroting op pagina 8 benoemde ‘kant van de medaille’ schiet Democratisch Zaanstad in het verkeerde keelgat. De uitdrukking legt een verband tussen het ‘zijn’ van een succesvolle stad en ondermijning. Nee! In een succesvolle stad is geen plaats voor ondermijning. Eerder gemaakte
beleidskeuzes hebben gezorgd voor ruimte en groei van ondermijning in Zaanstad.
Bestrijden van ondermijning is meer dan drugspanden sluiten, wietplantages oprollen. Een transparante en controleerbare overheid, dat is waar Democratisch Zaanstad voor gaat en dan vooral een betrouwbare overheid. Dat laatste blijkt voor Zaanstad zeker een lastige opgave te zijn. Neem nu bijvoorbeeld handhaving op illegale situaties op de Hemkade. Jarenlang illegaal bestaande situaties worden op dit terrein met terugwerkende kracht gelegaliseerd of stilzwijgend gedoogd. En zelfs in
strijd met de protocollen van de hulpdiensten wordt een heel gezin achter een hekwerk gevangengehouden.
Algemene beschouwingen begroting 2019-2022
Voorzitter, als uw college daadwerkelijk verandering nastreeft dan moet zij dat waarmaken. Waarmaken door ervoor te staan en gaan dat wij als overheid betrouwbaar, integer, open en transparant dienen te zijn.
Uw college moet wat Democratisch Zaanstad betreft de schuld van bijna een half miljard euro verkleinen. In deze begroting lezen we niets over het terugdringen van onze schuldenlast. Uw college stelt zelfs voor om geld uit te blijven geven, gedekt door o.a. het verhogen van de toeristenbelasting
van drie naar zeven euro p.p. per nacht. Buiten het feit dat u de toeristische sector een onwijze slag toebrengt, zijn wij van mening dat dit voorstel geen voorbeeld is van zorgvuldig omgaan met gemeenschapsgeld.
In deze begroting wordt financieel vooral ingezet op tastbare zaken. Democratisch Zaanstad mist echter het benoemen van investeren in eendracht, saamhorigheid in de samenleving, tegengaan van
polarisatie e.d. waar de collegepartijen altijd hun mond vol van hebben.
De begroting zet veel in op de aansluiting van onderwijs op de arbeidsmarkt. Kansrijke banen worden genoemd. Democratisch Zaanstad mist echter de inzet op het lerarentekort in het primair onderwijs.
Nergens kunnen we lezen over maatregelen die het kiezen voor lerarenopleiding stimuleren.
De BBV-indicatoren zijn niet begroot. BBV-indicatoren zijn toch juist bedoeld voor meer inzicht in prestaties en doelen, dus waarom niet begroten? Over de programma’s 1 t/m 3 heeft Democratisch Zaanstad weinig opmerkingen over de koers van het college. De uitgangspunten zijn goed, alleen erg open. De uitgangspunten zijn logisch en we gaan voor het ideale plaatje (niemand valt buiten de boot, we zetten ons in dat iedereen zich thuis voelt en de juiste zorg krijgt, etc.) het is alleen volstrekt onduidelijk hoe uw college deze uitgangspunten concreet gaat realiseren.
We zien het maar als een uitnodiging aan de inwoners en raad om met voorstellen te komen. Al vele jaren wordt de gemeenteraad beloofd er goed met elkaar vergelijkbare begrotingen aangeboden zullen worden, om de leesbaarheid te vergroten. Wederom is een vergelijking met de begroting van vorig jaar bijna onmogelijk vanwege (weer) een nieuw systeem met onbruikbare indicatoren. Een nieuw college c.q. gemeenteraad is bevoegd en niet verplicht om een nieuw systeem te introduceren en Democratisch Zaanstad stelt voor om een keuze te maken voor een systeem waar
we in elk geval vier jaar mee zullen werken.
Per programma valt op dat er over het algemeen vier portefeuillehouders zijn, dat vindt Democratisch Zaanstad onwenselijk en daarover zullen wij een motie indienen. Nog steeds missen wij de accountantsverklaringen voor de diverse fondsen, hetgeen controle op de uitgaven voor de gemeenteraad moeilijk maakt. Democratisch Zaanstad verzoekt uw college om deze verklaringen aan de gemeenteraad te overleggen voor het Transformatiefonds en Investeringsfonds.
Tenslotte willen we van de gelegenheid gebruik maken om de gemeenteraad en uw college te informeren over onze werkzaamheden. Momenteel werken we aan een leegstandsnota en bijbehorende verordening. Een Verordening op de fractie-assistenten, een initiatief ten aanzien van mogelijkheden om de OZB bij sportverenigingen te verlagen en een raadsvoorstel genaamd ‘Kansen voor jongeren creëren’ waarin we sport, ondernemerschap en educatie samenbrengen.
Democratisch Zaanstad doet het wél anders.
Democratisch Zaanstad.
📂 Financiering
DZ vragen aan het college over de financiële situatie van het ZMC!

Zij scoort in rapport van BDO Accountants & Adviseurs met een 2 het laagste van alle 62 beoordeelde ziekenhuizen.
DZ en POV hebben najaar 2018 het college al vragen gesteld over de financiële positie van ZMC en beantwoord gekregen. Maar… hoe kan het dat de continuïteit nu in gevaar is n.a.v. dit rapport van 16 november jl.? Er is niet zonder reden een continuïteitsparagraaf opgenomen in de controleverklaring van de accountant.
In dat licht stelt DZ vragen. Bij de jaarrekeningen van ZMC heeft de accountant namelijk een onzekerheid van materieel belang omtrent de continuïteit gerapporteerd. Voor het ZMC geldt dat dit een nieuw feit is.
Wij zijn niet alleen erg benieuwd te weten hoe het college dit nieuwe feit beoordeelt, maar ook welke consequenties het college voorziet in de zin van een herwaardering of herbeoordeling ten aanzien van de kredietfaciliteit.
En welke juridische en financiële gevolgen heeft de rapportage van de accountant ten aanzien van het oordeel dat bij het ZMC sprake is van ‘een onzekerheid van materieel belang omtrent de continuïteit’?
Het reikt te ver om hier alle vragen te vermelden. Het komt erop neer dat DZ graag inzicht krijgt in de handel en wandel van het ZMC van de afgelopen jaren. Houden de argumenten van het ZMC stand die ertoe hebben geleid dat zij niet het resultaat naar een positieve hebben weten om te buigen?
Tot besluit zou DZ graag van het college willen weten welke concrete afspraken er met het ZMC zijn gemaakt ten aanzien van de verbetering van hun rendementspositie.
Bestuur en financiën
Gemeente omzeilt eigen kosten voor watertoeristenbelasting.

Gemeente omzeilt eigen kostenvoor watertoeristenbelasting.Democratisch Zaanstad ontdekte ook nog een onwaarheid in het schrijven van de gemeente aan de ondernemers, en stellen 17 vragen aan het college hierover.
Tekst Zaanstad.nieuws.nl:
De Zaanse watersportverenigingen hebben van de gemeente tien dagen de tijd gekregen om te laten weten of ze er door het tekenen van een ‘vaststellingsovereenkomst’ vanaf zien om hun aangifte van de watertoeristenbelasting over het werkelijke verblijf van gasten te doen, en kiezen voor een vast bedrag voor vaste ligplaatsen. Dat laatste scheelt Zaanstad een duur onderzoek.
De weerstand tegen de invoering van de gemeentelijke heffing is groot binnen de sector, die de bezwaren keer op keer zonder succes heeft toegelicht. De gemeenteraad stemde er in meerderheid mee in. Nu de afdeling Belastingen in actie is gekomen, heeft Democratisch Zaanstad daar de nodige vragen bij. De vaststellingsovereenkomst komt volgens de fractie uit de lucht vallen en de juridische onderbouwing is niet helder.
Verhuurders van ligplaatsen krijgen vanwege de dit jaar ingevoerde watertoeristenbelasting na afloop van het seizoen vanaf 31 oktober een aangifteformulier waarop ze moeten invullen hoeveel vaste ligplaatsen er zijn verhuurd en hoeveel passanten voor hoelang een tijdelijke ligplaats hebben gebruikt. De gemeente rekent dan de verschuldigde belasting uit.
Gemiddeld bezoek
Voor de vaste ligplaatsen wordt een forfaitair aantal verblijven gehanteerd, dat wil zeggen een vast, van te voren bepaald aantal bezoeken aan de ligplaats. Per ligplaats is dat gemiddelde vastgesteld op achttien etmalen met 2,1 personen, dus 37,8 etmalen. Het tarief voor 2021 is twee euro per etmaal verblijf en dus moet er per vaste ligplaats 75,60 euro worden afgerekend. Hoe reëel deze forfaitaire heffingsmaatstaf is moet echter nog duidelijk worden uit gemeentelijk onderzoek naar het werkelijke gebruik van boten met vaste ligplaatsen.
Privacy
Als verhuurders nu de aanslagen in de bus vallen kunnen aantonen dat er minder verblijf is gehouden dan 37,8 etmalen, kan aangifte worden gedaan voor het werkelijke aantal. Dat kan echter alleen voor alle ligplaatsen tezamen – niet dus niet voor een enkele minder gebruikte ligplaats – en de claim moet met een goede registratie onderbouwd worden. De jachthavens hebben hier moeite mee, vanwege de privacy-gevoeligheid van deze informatie. Het is mede om die reden dat de vaststellingsovereenkomst is bedacht – en om de gemeente geld te besparen.
Verplicht onderzoek…
Het forfait voor vaste ligplaatsen voorkomt dat besturen van verenigingen en exploitanten van havens iedere dag moeten bijhouden en registreren hoeveel personen op de vaste ligplaatsen verblijven. Maar een voorwaarde voor het gebruik van een forfait is dat de aantallen zijn onderzocht. De gemeente moet dus onder de watersporters bevragen over het aantal malen dat zij jaarlijks op hun in Zaanstad liggende boot verblijven. Dat gaat om etmalen of delen daarvan.
… en het omzeilen van onderzoek
‘Uit landelijk en regionaal onderzoek kunnen wij goed voorspellen dat het gemiddelde van achttien etmalen met 2,1 personen ook in Zaanstad zal kloppen. Echter, we moeten het ook daadwerkelijk vaststellen. Dit onderzoek wordt echter als privacygevoelig ervaren omdat we uw gasten rechtstreeks gaan benaderen. Hoewel wij het recht daartoe hebben op grond van de belastingwetgeving (die voorrang heeft op de AVG), willen wij ook niet zover gaan dat we dit gaan afdwingen. Temeer omdat er een mogelijkheid is om onder dit intensieve en dus dure onderzoek uit te komen,’ zo schred de gemeente aan de betrokken verhuurders: de vaststellingsovereenkomst.
‘Als iedere belastingplichtige met vaste ligplaatsen – de verenigingsbesturen en exploitanten van commerciële bedrijven – een overeenkomst sluit met de gemeente dan hoeft het onderzoek niet plaats te vinden.’ Er wordt dan gewoon met Zaanstad afgesproken dat het werkelijke verblijf op de vaste ligplaatsen jaarijks 37,8 etmalen per ligplaats is. Er hoeft niets meer bijgehouden te worden en omdat formeel het forfait niet wordt toegepast, hoeft dat ook niet meer onderzocht te worden.
Kosten en baten
De gemeente maakt dus een verordening die moet leiden tot extra inkomsten, en omzeilt vervolgens dát deel van de nieuwe regels dat haarzelf op kosten jaagt. Dat is des te opmerkelijker omdat van diverse kanten is gesteld dat de heffing van watertoeristenbelasting de gemeente vanwege de daarvoor de maken kosten sowieso niets oplevert. Blijken de uitgaven groter dan de baten, dan kan de heffing weer van tafel. Ondernemers die Zaanstad helpen de kosten te verlagen door de vaststellingsovereenkomst te tekenen, zouden er daarmee dus aan kunnen bijdragen dat de impopulaire belasting juist in stand wordt gehouden.
Raad stelt tarieven vast
Democratish Zaanstad ontdekte ook nog een onwaarheid in het schrijven van de gemeente aan de ondernemers. Daarin staat dat de overeenkomst gaat gelden voor de jaren 2021 tot en met 2025. Als bijkomend voordeel wordt genoemd dat aanbieders van ligplaatsen daarmee voor meerdere jaren weten waar ze financieel aan toe zijn voor de heffing van de watertoeristentaks over de vaste ligplaatsen. Dat is echter niet zo, zoals ook elders in de brief te lezen is: het is de gemeenteraad die jaarlijks de tarieven bepaalt en die kunnen fluctueren.
DZ is nu benieuwd hoeveel vaststellingsovereenkomsten er inmiddels gesloten zijn en welke financiële waarde die vertegenwoordigen: meer of minder dan de voor dit jaar begrote 40.000 euro? Komende week staat het tarief voor 2022 op de agenda van de raad, tijdens de begrotingsbehandeling.
Bestuur en financiën
Nog geen subsidie voor lokale partijen

Angst bij de gevestigde orde in Den Haag om subsidies te verstrekken aan lokale partijen.
Zijn alle politieke partijen in de gemeenteraad gelijk? Niet als het gaat om subsidie voor scholing, ledenwerving, onderzoek en campagnes. Dat budget – 10 miljoen euro algemene subsidie plus 6 miljoen voor wetenschappelijke bureaus en jongerenorganisaties – gaat uitsluitend naar raadsfracties die ook in de Tweede Kamer zitten. Lokale partijen moeten zelf op zoek naar geld en door zelf als fractie geld te storten in de kas.
Tekst: VNG magazine. 3 november 2021 | Rutger van den Dikkenberg
De Tweede Kamer houdt vooralsnog tegen dat ook lokale politieke partijen subsidie krijgen. Een motie van JA21 en de BoerBurgerBeweging om lokale partijen te subsidiëren, kreeg verre van een meerderheid.
Politieke partijen krijgen subsidie op basis van het aantal zetels in de Tweede Kamer. Daardoor vissen lokale partijen achter het net. Een ‘kromme situatie’, zegt JA21-Kamerlid Joost Eerdmans, zelf lang actief voor Leefbaar Rotterdam. Demissionair minister Kajsa Ollongren (BZK) ontraadt de motie echter. Alhoewel ze het eens is met de stelling dat ook de lokale partijen subsidie moeten kunnen krijgen, houdt ze vooralsnog de boot af. De minister werkt nog aan een Wet op de Politieke Partijen, waarin de subsidie geregeld kan worden, maar op dit moment is er geen dekking voor.